استخر؟ «کم»، بولینگ؟ «گاهی»، قلیان؟ «تقریباً هر روز، تفریحی، با بچهها، دور همی…» اینها پاسخهای مختصر یک هوادار قلیان به سوالهای کوتاه ماست. این جوان از تفریحش با دوستانش صحبت میکند. هرچند از علاقهاش به فوتبال هم حرف میزند اما میگوید: «اول قلیان، بعد فوتبال!»
به گزارش سایت شمس شهرستان مبارکه وبه نقل از ایمنا ، میپرسیم چقدر برای قلیان خرج میکنی؟ میگوید: «هر روز ۲۵۰۰ تومان با یک فنجان چای.» با یک حساب سرانگشتی میشود ۶۰ هزار تومان در ماه. در مقابل استفاده از یک سانس آزاد استخر در هفته، بین ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان هزینه به دنبال دارد، بولینگ ۲۳ تا ۳۰ هزار تومان و بیلیارد ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان، دیگر رشتههای ورزشی نیز به لحاظ شیوه استفاده از فضا و تجهیزات خاص چندان همگانی نیستند. یعنی یک رابطه معنا دار بین ارزان بودن، در دسترس بودن و هوادار داشتن، گران بودن و طرفدار نداشتن.
وقتی قبح استفاده از قلیان در اجتماع میشکند
«قلیان» این روزها پای ثابت صفحات روزنامهها و اخبار رسانهها شده است. به خصوص از زمانی که این ابزار سنتی دودزا کنج تاقچه اتاق خانههای قدیمی را ترک کرد و میهمان سفره
خانهها، پارکها، محفل دوستانه دختران و پسران جوان شد و در نهایت قبحی که در استفاده از قلیان در اجتماع شکست.
آگاهی از مضرات استفاده از قلیان بهراحتی با یک جستجوی چند دقیقهای در اینترنت قابل دسترس است. به عنوان مثال میخوانیم در دود قلیان ۴ هزار ماده سمی و ۷۰ ماده سرطان زا جولان میدهند. تنباکوی قلیان مثل تنباکوهای معمولی حاوی نیکوتین است، نیکوتین موجود در قلیان ۱۰ برابر بیشتر از هروئین اعتیاد آور است، پس در یک جلسه ۶۰ دقیقهای قلیان، فرد در معرض حجم دودی ۱۰۰ تا ۲۰۰ مرتبه بیشتر از مصرف یک نخ سیگار قرار میگیرد.
کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطانزای آن را تصفیه نمیکند. مضرات افزودن الکل یا داروهای روانگردان به تنباکوی قلیان. پس از ۴۵ دقیقه استفاده از دود قلیان، مونوکسید کربن، نیکوتین پلاسما و ضربان قلب به شدت بالا میرود. استفاده از قلیان در کنار سرطان ریه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان و مثانه نیز همراه است. دود قلیان چون از آب رد میشود و مرطوب است مدت زمان بیشتری در ریهها میماند. برخی میکروبها، عمدتاً باکتریهایی که موجب سل میشوند در لوله قلیان وجود دارند و در مجموع این سرگرمی مرگ آور است.
خبر از تلاش دستگاههای ذیربط برای مبارزه با گسترش استفاده از قلیان و پلمپ چایخانههایی که اقدام به عرضه قلیان میکنند نیز در صدر اخبار ویژه این روزها قرار دارند، همچنین برگزاری همایشهای مرتبط و هشدارهایی که بر لزوم فرهنگ سازی برای مبارزه با این پدیده شوم اما پرطرفدار تأکید میکنند.
اما آیا تاکنون فارغ از همه شعارها، قدمی جدی و محکم برای مبارزه با این ناهنجاری اجتماعی برداشته شده است؟
یکی از پیشنهاداتی که از سوی کارشناسان و مسئولان امر مطرح میشود ایجاد فضاهای تفریحی ارزان و در دسترس است، در صحبتهای اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان که اتفاقاً یک جلسه علنی این شورا را به بررسی فضای موجود و یافتن راهکار برای مبارزه با این پدیده ناهنجار اختصاص دادند توسعه فضاهای تفریحی و ورزشی به عنوان یکی از پیشنهادات مطرح شده است.
۳۰ مرکز ورزشی در مقابل ۵۴۰ مرکز عرضه قلیان در اصفهان
همانگونه که رسول جزینی عضو شورای اسلامی شهر اصفهان به تقابل فضاهای ورزشی و مراکز عرضه قلیان اشاره میکند میگوید:
در حال حاضر ۳۰ مرکز ورزشی در اصفهان وجود دارد این در حالی است که تعداد مراکز عرضه قلیان در اصفهان به ۵۴۰ مرکز میرسد، متأسفانه تعداد مراکز عرضه قلیان در اصفهان بسیار زیاد است لذا پرکردن اوقات فراغت جوانان و بانوان یک ضرورت است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه احداث مجموعههای ورزشی از اولویت برخوردار است ادامه میدهد: با ارزان و سهل الوصول کردن استفاده از امکانات ورزشی در محلات میتوان از بسیاری از این معضلات جلوگیری کرد و در واقع اختصاص بودجه مناسب به امر ورزش میتواند راهی برای مبارزه با گسترش این ناهنجاری اجتماعی باشد.
اما چگونه ورزش ارزان و سهل الوصول خواهد شد؟ مشاور امور جوانان مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان پاسخ میدهد: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آموزش، بهداشت و ورزش رایگان را از وظایف دولت میداند اما متأسفانه همین سه گزینه در کشور ما جزو گرانترینها هستند.
مسعود کریمی یکی از راهکارهایی که در سالهای اخیر برای در اختیار قراردادن ورزش ارزان مورد توجه قرار گرفته است را بحث مسجدمحوری عنوان میکند. وی ادامه میدهد: با توجه به کمبود بودجه دستگاههای دولتی از جمله وزارت ورزش و جوانان، راهکاری در نظر گرفته شد که بتوانیم امکانات ورزشی را به صورتی آسانتر در اختیار جوانان قرار بدهیم. برخی مساجد با توجه به شرایط آنها شناسایی و تجهیز شدند، میز پینگ پنگ، تاتامی ورزشهای رزمی و امکانات و لوازم ورزشی در اختیار آنها قرار گرفت تا از این طریق ورزش محلات رونق بگیرد.
اما تفریحاتی که این روزها بیشتر از سوی جوانان و نوجوانان با استقبال روبرو میشوند، تفریحاتی مثل استخر، بولینگ و .. چگونه
قرار است ارزان و سهل الوصول شوند؟ مشاور مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان توپ را به زمین مجلس میاندازد و میگوید: استخر را مثال میزنیم. در بحث هزینههای گران استخر مساله حاملهای انرژی مطرح است، چون قانون گذار که تأکیدات رهبر معظم انقلاب در گسترش و توسعه ورزش را برای خود فریضه میداند تمامی جوانب امر را در نظر نگرفته است. اگر قرار است با اعتیاد و قلیان و سایر پدیدههای اجتماعی مبارزه کرد باید به ورزش بها داد، اگر به ورزش بها بدهیم هزینههای دیگری از روی دوش دولت برداشته میشود مانند هزینه های بخش بهداشت و درمان.
کریمی ادامه میدهد: این موضوع باید از سوی نمایندگان مردم در مجلس مورد توجه جدی قرار بگیرد. زمانی که هزینه برق یک ورزشگاه در ماه ۱۰ میلیون تومان و هزینه آب آن ۵ میلیون تومان است طبیعتاً این هزینه از جیب شهروندانی که استفاده میکنند گرفته میشود. جوانی که پول ندارد تا هزینه ۱۰-۱۵ هزار تومان برای استفاده از یک ساعت استخر را بدهد که در ماه بیشتر از ۴۰ هزار تومان برای او خرج دارد طبیعتاً به سراغ تفریح ارزانتری میرود و این حالتی خوشبینانه است، در بدترین حالت ممکن نیز روی به بزه، سرقت و جرایم دیگر خواهد آورد.
بی تدبیری در نحوه اجرای اصل 44 معضل بزرگ ورزش ارزان
مشاور امور جوانان مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان یکی از دلایل گرانی ورزش در سبد خانواده که منتج به عدم استقبال جوانان از ورزش میشود را خصوصی سازی و بیتدبیری در نحوه اجرای اصل ۴۴ عنوان میکند و میگوید: این وطیفه مجلس است که در سیاستها و قوانین خود استخرها را در ردیف اماکن آموزشی ببینید تا به نوعی از پرداخت هزینههای سنگین آب و برق
و گاز معاف شوند، اگر ورزش به سمت رایگان شدن پیش برود سانس آزاد استخر که الان حداقل ۱۰ هزار تومان است تا ۳ یا ۴ هزار تومان کاهش پیدا خواهد کرد، آن زمان اگر استخری بلیت یک سانس را به ۵ هزار تومان افزایش داد میتوان با آن برخورد قانونی کرد اما تا زمانی که هزینه حاملهای انرژی به این صورت برای اماکن ورزشی در نظر گرفته شود اقدام خاصی برای ارزان شدن ورزش در سبد خانواده نمیتوان انجام داد.
ورزش ارزان یک عامل بازدارنده در گرایش جوانان به سمت پدیدههای ناهنجار اجتماعی است اما این آینده روشنی که پیش روی ورزش ترسیم کردهایم چقدر دست یافتنی است؟ به خصوص اینکه حتی در ارزان ترین بخش ورزش یعنی ورزش همگانی نیز حرکتی جدی انجام نشده و همه چیز در حد شعار باقی مانده است. کریمی پاسخ سوال ما را اینگونه میدهد: امسال بودجه وزارت ورزش و جوانان کمتر از سال قبل است. در فرهنگ سازی ورزش دست ما را کمبود منابع اعتباری بسته است. پس تمامی هم و غم نمایندگان مجلس باید این باشد که برای ورزش ارزان قوانین جدید تصویب کنند. صحبت از ورزش قهرمانی را مطرح نمیکنیم چون شرایط خاص و هزینههای سرسام آورتری دارد.
وی ادامه میدهد: وقتی در مواجهه با اعتیاد یا مصرف قلیان صحبت از جایگزین مطرح میشود یعنی همه شرایط برای فراهم کردن این تفریحات جایگزین باید وجود داشته باشد. وقتی سرگرمی نباشد و اوقات فراغت جوان پر نشود چایخانهها پر میشوند. باز هم بحث اصلی ما ورزش رایگان است. به عقیده من مسئولان ورزشی باید دور هم جمع شده و مشکلاتی که با آن دچار هستند را عنوان کنند، نمایندگان مجلس باید از راهکارهای ارائه شده استفاده کنند و برای کم کردن هزینههای ورزش قانون وضع کنند.