وابستگی به اشیا برای زنده ماندن سخت است و کمبود آن شیء سخت‌تر است. دستگاه‌های دیالیز به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی بیماران بدون کلیه (از کار افتاده) است که باید سه بار در هفته با این دستگاه‌ها خونشان تصفیه شود اما کمبود امکانات بایدهای علمی را به چالش می‌کشد.
به گزارش سایت شمس شهرستان مبارکه و به نقل از ایسنا، بیش از 20 هزار بیمار دیالیزی در کشور داریم که این افراد نیاز به 3 نوبت دیالیز در ماه دارند اما امکانات لازم برای رفع این نیاز در کشور وجود ندارد. رفع این مشکل دو مانع اصلی دارد اولی فرسوده شدن دستگاه‌ها و نبود امکانات برای تهیه دستگاه‌های جدید و دیگری افزایش هر روزه بیماران نارسایی کلیه است که باعث عمق بحران شده است.
با توجه به اینکه شیوع نارسایی کلیه در کشورهای اروپایی 30 درصد افزایش یافته به نظر می‌رسد در کشور ما نیز روند صعودی داشته باشد به طوری که پیش‌بینی می‌کنیم تا سال 1400، 95 هزار بیمار کلیوی داشته باشیم. این در حالی است که در مورد وضعیت بیماران دیالیزی و فوتی آمار درستی نداریم و همیشه این آمارها با خطای 50 درصدی اعلام می‌شود. به طور کلی از هر 9 نفر یک نفر بیمار کلیوی وجود دارد که حدود 8 میلیون نفر از جمعیت کشور را در بر می‌گیرد.
دکتر محمدرضا گنجی رئیس انجمن نفرولوژی ایران در گفت وگو با خبرنگار سلامت ایسنا نیز در رابطه با افرادی که نیاز به دیالیز دارند، می‌گوید: سال گذشته 24 هزار بیمار دیالیزی وجود داشت که امسال 5 هزار و 500 بیمار جدید به این تعداد افزوده شده و به طور کلی در کشور 75 نفر در یک میلیون نفر دارای نارسایی کلیه هستند در حالی که دستگاه دیالیز قابل استفاده به تعداد کافی نداریم و در برخی از بخش‌های دیالیز نیز پزشک متخصص نیز وجود ندارد.
همچنین مصطفی قاسمی رئیس هیئت مدیره انجمن حمایت از بیماران کلیوی در هفته حمایت از بیماران کلیوی گفته بود: در سال گذشته 446 بخش دیالیز وجود داشت که امسال به 466 بخش افزایش یافت. طبق آخرین آمار هزار دستگاه دیالیز وارد کشور شده اما حدود 4 هزار دستگاه همچنان کم است. به دلیل کمبود دستگاه‌های دیالیز و قدیمی بودن برخی از آنها در بیمارستان‌ها، بیماران با مشکلات اساسی مواجه هستند. کمبود دستگاه دیالیز در برخی مناطق به شکلی است که بیمارانی که نیاز به سه بار دیالیز در هفته دارند، تنها می‌توانند یک یا دو بار در هفته دیالیز شوند که در درمان آنها تاثیر نامطلوبی خواهد گذاشت.
در سال‌های گذشته بیماران نارسایی کلیه دچار مشکلات زیادی بودند که تامین دارو از اصلی ترین خواسته های آنها بود که بخش عمده‌ای از مشکلات دارویی آنها از ابتدای مهر ماه برطرف شد اما در حال حاضر تنگنای فرسودگی دستگاه دیالیز و کمبود آن چالشی است که بیماران به خصوص در شهرهای کوچکتر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. بسیاری از بخش‌های دیالیز به دستگاه جدید نیاز دارد و با توجه به تعداد بیماران نارسایی کلیه بخش‌های جدیدی نیز باید راه‌اندازی شود که آن بخش‌ها نیز باید به دستگاه‌های جدید مجهز باشد.
به گفته رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی، برای حل این مشکل به اختصاص بودجه ویژه دستگاه‌های دیالیز برای تجهیز بخش‌ها نیاز داریم و دولت باید حداقل هزار دستگاه همزمان وارد چرخه درمان و دیالیز کند و دستگاه‌های جدید راجایگزین دستگاه‌های از کار افتاده کند. در حال حاضر به ازای هر شش بیمار یک دستگاه دیالیز وجود دارد در حالی که استاندارد آن وجود یک دستگاه به ازای هر سه بیمار است.
دوری از شهرهای بزرگ و دوری از درمان
امکانات کمتر شهرهای کوچکتر نسبت به شهرهایی با جمعیت بالا معمول است اما در نظر نگرفتن نیاز بیماران و بی توجهی به حق حیات و کیفیت نسبی زندگی بیماران آزار دهنده است. توزیع جغرافیایی نامناسب مراکز دیالیز هم درد دیگری است که بیماران را در مناطق محروم و شهرهای کوچکتر رنج می‌دهد چرا که هزینه‌های بالای رفت و آمد را بر بیماران تحمیل می‌کند و بر رنج بیماری می‌افزاید به طوری که برخی از بیماران مجبورند 12 جلسه در ماه، مسافت صدها کیلومتری را تا رسیدن به یک مرکز دیالیز به صورت رفت و برگشت طی کنند.
علیرضا خباززاده، عضو هیات مدیره انجمن بیماران کلیوی در این رابطه می‌گوید: برخی بیمارستان‌ها از دستگاه‌های دیالیز آریستی استفاده می‌کنند که چند سال است کنار گذاشته شده و کارکرد نامطلوبی دارد. حتی دستگاه‌های موجود در بعضی بیمارستان‌ها به علل مختلف خراب است و به آنها رسیدگی نمی‌شود.
لزوم احیای شورای عالی دیالیز و پیوند
وجود پراکندگی مشکلات بیماران کلیوی در سراسر کشور، ایجاب می‌کند تا یک نهاد یا شورای مشخص به عنوان پل ارتباطی بیماران، پزشکان، بیمارستان‌ها و مراکز دیالیز، شرکت‌های بیمه گر، داروخانه‌ها، شرکت‌های وارد کننده تجهیزات پزشکی و دولت، برای بررسی شرایط مشکلات این بیماران تشکیل شود.
قاسمی – رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از بیماران کلیوی بر ضرورت تشکیل شورایی برای بررسی نیازهای ضروری بیماران دیالیزی و پیوند تاکید می‌کند و می‌گوید: این شورا با هدف رفع مشکلات بیماران صعب العلاج کلیه، باید با حضور مسئولان و سازمان‌های بیمه‌گر تشکیل شود و با نظر کارشناسی، نیازهای واقعی بیماران بررسی شده و درصدد رفع آن برآیند. شورای دیالیز باید مانند گذشته قوت بگیرد و جلوی این برنامه‌ریزی‌های نادرست را بگیرد و با حضور کارشناسان به جمع‌بندی درستی برسد.
علاوه بر این، شورای عالی دیالیز و پیوند انجمن حمایت از بیماران کلیوی در تمام شهرستان‌ها می‌تواند در قامت مشاوری برای بررسی طیف مشکلات بیماران دیالیز و پیوندی و همچنین برنامه ریزی عملیاتی واقعی برای تامین تجهیزات، دارو، خدمات نقش چشمگیری داشته باشد. همانگونه که خباززاده، عضو هیات مدیره انجمن بیماران کلیوی نیز می‌گوید: انجمن حمایت از بیماران کلیوی در تمام شهرستان‌ها به عنوان حامی دولت می تواند همه اطلاعات را در اختیار مسئولان قرار دهد تا چگونگی صرف بودجه بررسی شود و در نتیجه، هزینه های اختصاص داده شده در بخش دیالیز در جاهای دیگر مصرف نشود.
