» عمومی » مذهبی و حماسی » شیطان هر فرد چه چیز است؟/ در دعا سرگرم لفظ نشوید، خواسته خود را راحت بگویید/ روز پانزدهم میهمانی
مذهبی و حماسی

شیطان هر فرد چه چیز است؟/ در دعا سرگرم لفظ نشوید، خواسته خود را راحت بگویید/ روز پانزدهم میهمانی

تیر 11, 1394 0010

خدایا آنچه از حق به ما شناساندى تاب تحملش را نیز عنایت کن، و آنچه را در رسیدن به آن کوتاهى کردیم، ما را به آن برسان …

 شرحی کوتاه بر دعاى روز پانزدهم ماه مبارک رمضان

اللهمّ ارْزُقْنی فیهِ طاعَةَ الخاشِعین واشْرَحْ فیهِ صَدْری بإنابَةِ المُخْبتینَ بأمانِکَ یا أمانَ الخائِفین.

در اين مرحله، سالك خواهان مقام خشوع است. خشوع يعني تواضع همراه محبت و احترام كه اطاعت و مراقبت بر نفس و حرمت معشوق را همراه خود دارد. نكته مهم اين دعا اين است رسيدن به اين مقام جز با تحمل سختي هاي سلوك ممكن نيست و براي تحمل مشكلات، سالك نيازمند شرح صدري است كه به او ظرفيت تحمل مشكلات را بدهد .

 در دعا سرگرم واژه پردازی نشوید، خواسته خود را راحت بگویید/ درس های ماه رمضان آیت الله آقا مجتبی تهرانی

منع از «سجع» در دعا

ماه مبارک رمضان، ماه بازگو کردن کلام ربّ، یعنی تلاوت قرآن است و ماه سخن گفتن عبد با ربّ، یعنی دعا است و دعا هم ماثور و غیرماثور دارد. دعاي غیرمأثور، یعنی دعاهایی که عبد مُجاز است خودش قالب‏ریزی کند و حاجاتش را از خدا بخواهد و با زبان خودش دعا کند. روایات متعدّدی هم وجود دارد که در دعاهایتان از «سَجع» بپرهیزید. یعنی در دعاهايی كه خودتان قالب ريزي مي‏ كنيد، «عبارت‏ پردازی» نكنيد. من فقط می‏ خواستم تذکّر بدهم که من مُجازم خودم دعايم را قالب‏ ریزی کنم، ولي بايد از عبارت ‏پردازي بپرهيزم.

در دعا سرگرم «عبارت‏ پردازي» نشو!

پیغمبر اکرم(ص) فرمود: «إيّاكُمْ وَ السَّجْعَ فِي الدُّعَاءِ بِحَسَبِ أحَدِكُمْ أنْ يَقُولَ اللَّهُمَّ إنِّي أسْأَلُكَ الْجَنَّةَ وَ مَا قَرُبَ إلَيْهَا مِنْ قَولٍ أو عَمَلٍ وَ أعُوذُ بِكَ مِنَ النَّارِ وَ مَا قَرُبَ إلَيْهَا مِنْ قَولٍ أو عَمَلٍ».خدایا، من بهشت را از تو درخواست می‏ کنم و آن گفتار و کرداری که من را به آنجا نزدیک می‏ گرداند و از آتش و هر گفتار و کرداری که موجب نزدیک شدن به آتش می ‏شود، به تو پناه می ‏برم. حضرت اوّل می‏ فرماید: «إيّاكُمْ وَ السَّجْعَ فِي الدُّعَاء»؛ یعنی سراغ عبارت‏ پردازی کردن در دعا نروید.

با اینکه در ادعيه غير مأثور قالب‏ریزی دعا در اختیار من است و قالب دعا را به خودم واگذار کرده‏ اند تا در آن قالبي كه دوست دارم، خواسته ‏ام را مطرح كنم؛ امّا حضرت به ما سفارش مي‏ كنند حالا که می‏ خواهی قالب ‏ریزی کنی، به «عبارت‏ پردازي» سرگرم نشو؛ هرچه به ذهنت می ‏آید را راحت بگو. همين خواستن كافي است.

«روح دعا» اين الفاظ نيست

می‏ خواهم به اين نكته توجه دهم كه هر چند قالب دعا در ادعيه غير مأثور به خودت واگذار شده است كه هر چه را كه می‏ خواهی بگویی بگو، امّا گفته‏ اند در عبارات و الفاظ گیر نكن كه مثلاً دعايت را ساخته و پرداخته کنی. سراغ این حرف‏ ها نرو؛ چون روح دعا این الفاظ نیست. چه رسد که دعا، دعای مأثور باشد؛ یعنی به صورت قالب ‏ریزی شده تحویل من و تو شده باشد.

 

 شیطان چیست؟/ تفسیرهای ماه رمضان امام موسی صدر

شرح و تفسیر سوره ناس

در جهان امروز، شدیدا گرفتار تشکیک کنندگان هستیم که اعتماد به نفس ما را ضعیف می کنند

«در سوره ناس از خطرهایی حرف می زنیم که از انسان ها و از کسانی که انسان با آنان زندگی می کند ناشی می شود. در صورتی که در سوره فلق، به خطرهایی غیرمحسوس اشاره داشت، خطرهایی که به هنگام تاریکی و غفلت و ناآگاهی انسان و یا خطرهایی که خارج از اراده او به وجود می آیند.

قرآن کریم در این سوره خطرهای پیش روی انسان را برمی شمرد. برخی خطرها از جانب پادشاهان و حاکمان است و برخی خطرها از جانب خدایانی است که انسان ها در گذشته می پرستیدند. خطر سوم خطر مردمی است که تلاش می کنند عقاید انسان را مخفیانه فاسد کنند و در مسیر انسان و در ایمان او مشکلات و تشکیک هایی را به وجود بیاورند. نوعی از این خطر از جانب انسان هاست، و برخی دیگر را عناصر نامرئی به وجود می آورند که قرآن آنها را “جن” و “جنة” می نامد.

قرآن در برابر این خطرها به ما آموزش می دهد و یادآوری می کند که این خطرها از جانب بشر است. پس چرا به معبود بشر و آفریدگار او پناه نبریم؟ کسی که به بشر قدرت و هدایت و استواری داده است.

شیطان هر فرد، همان تردیدها و شک هاست

شک هایی که در مسیر حرکت و گام برداشتن عارض انسان می شود و در سینه انسان ایجاد وسوسه می کند، برای عزم و اراده او خطری بزرگ است. ما مکلف هستیم که هرگاه فهمیدیم رسالت، وظیفه و خیر در عملی هست آن را بدون تردید انجام دهیم. اگر تردید کنیم، این تردید از جانب شیطان و از سپاهیان شیطان است. شیطان برای فرد همان است که تردید ها و شک های نفسانی را ایجاد می کند.

ما در جهان امروز، شدیدا گرفتار این تشکیک کنندگان هستیم که اعتماد به نفس ما و اعتماد به دوستانمان را ضعیف می کنند. بنابراین از شر این وسوسه کنندگان و کسانی که مخفیانه تشکیک می کنند و از شر وسوسه و وسوسه گر نهانی به خداوند و به خالق انسان پناه می بریم.

ای مومنان! به ما تکلیف شده است که این دو سوره ناس و فلق را هر روز صبح و هنگام هر سفر و پیش از انجام هر کار دشوار و سختی بخوانیم. و مراد از خواندن این سوره یادآوری این نکته است که بدی ها، و سختی ها و مشکلات هر اندازه گسترش یابند، تا هنگامی که ما به پادارنده امر خداوند باشیم و به او ایمان داشته باشیم و مجری اراده و میل او باشیم، همه کارها از آن اوست و هیچ کس نمی تواند با پروردگاری که خالق همه چیز است و آسمان ها در هم پیچیده و در ید قدرت اوست معارضه و مقابله کند.

هنگامی که این دو سوره را می خوانیم احساس می کنیم راه روشن شده است و امید به آینده داریم و در مسیرمانهستیم و خطرها از هر جانبی کنار زده می شوند. به همین سبب، درمان هر سختی توسل به خداوند و تاکید بر ایمان به خداست.»

وسوسه، اراده قاطع را سست می کند و شک و تردید می آورد

قرآن در این سوره شکل دیگری از شرور را معرفی می کند که با شروری که در تفسیر سوره فلق گفته شد تفاوت دارد. در سوره فلق قرآن از شر آشکار (مانند شر آفریده ها) و شر خفی (مانند شر حسود یا جادوگران) سخن گفت. اما در این سوره به ما می آموزد که از شری که نه کاملا اشکار است و نه کاملا خفی نیز به خدا پناه پناه ببریم.

«وسواس خناس» بدین معناست که آدمی نفس خویش را در برابر احساساتی درونی می یابد که گاه می آید و گاه می رود. خنّاس کسی یا چیزی است که پس از ظاهر شدن، مخفی می شود. موجودی که ظاهر می شود، درون انسان نجوا می کند، او را تحریک می کند، می ترساند، وسوسه و تهدید می کند و سپس پنهان می شود و در حالتی دیگر دوباره ظاهر می شود.
اینجا نکته تربیتی وجود دارد که تاکید می کند از این شری که که گاهی آشکار و گاهی نهان است باید به خدایی که دارای 3 صفت است پناه ببریم، پروردگار مردم، فرمانراوی مردم و خدای مردم. در حالی که در سوره فلق از 4 شرّ به یک صفت خدا پناه بردیم، پرورگار صبحگاه. این بدان معناست که این شرّی است خطرناک تر از شرور گذشته یاد شده، چرا که این شر نه آشکار است که با آن روبرو شویم و نه نهان است تا از آن بپرهیزیم و آماده مواجه باشیم. در هر حال از شرّ وسوسه گر نهانی به خدا پناه می بریم.

از آنجا که قلب، به صورت نمادین در سینه است، وسوسه گر نهانی در قلب وسوسه می کند و قلب در اصطلاح قرآنی منشا و سرچشمه فعالیت و احساسات انسان است. اگر وسوسه گر نهانی در قلب وسوسه کند، اراده راسخ را سست می کند و به هنگام نیاز به جرات، ترس می آفریند و به هنگام قاطعیت، تردید و به هنگام شفافیت و یقین، شک.

آدمی ضعیف می شود و نمی تواند به کارهای خود بپردازد. پروردگار مردم، فرمانراوی مردم و خدای مردم از هر سو بر ما احاطه دارد و ما را از شرّ تردید و ترس و شک و خطرهایی که بلافاصله پس از آشکار شدن پنهان می شوند و پس از پنهان شدن، آشکار می شوند نجات می دهد. بدین گونه به مشکلات پایان می دهیم و آنها را درمان می کنیم و به اطمینان و آرامش دست می یابیم.

باید در برابر هر کس که با شیوه های مرموز، شک و تردید یا ترس و ضعف در راه حق ایجاد می کند، ایستاد

وسوسه خناس، هم از شرّ آشکار و هم از شرّ پنهان، خطرناک تر است. مثال برای این شرّ فراوان است. نفاق درون انسان و منافقان در جامعه، انواعی از وسوسه ها خناس است. باید در برابر هر کس با شیوه های مرموز، شک و تردید یا ترس و ضعف در راه حق ایجاد می کند، ایستاد. ایستادگی به این شکل است که باید به پروردگارمان و فرمانرایمان و خدایمان پناه ببریم. به خدا پناه می بریم بدین معنا که کمک و توان را از او استمداد می کنیم تا دل هایمان با یاد او آرام گیرد و نیز به او نزدیک می شویم تا به اقتضای تربیت خدا و حکم و عبادت او عمل کنیم، خود و صفاتمان را پاک و طاهر کنیم.

صفت های خویش را بازبینی کنیم تا دریابیم چه صفتی است که به واسطه آن وسوسه گر خناس نفوذ می کند و ضعف درونمان از چیست که ما را در زمان تصمیم گیری مردد، ترسان و نگران و بزدل می کند.

قرآن کریم این نوع شرّ را تعمیم می دهد و این گونه در ادامه می فرماید: پاره ای از این وسوسه گران خناس آشکارند و پاره ای پنهان. اینها هم از مردم و هم از جنیان هستند. جن به معنای موجود پنهان است. معنای جن در قرآن، معنای عمیق و عظیمی است. قرآن تاکید می کند که جن نیز نوعی از آفرینش است، ولی از ما پوشیده است، وجود دارد اما نوعی دیگر غیر از انسان است. جنیان نیز همانند انسان می زیند، می میرند و چون او برانگیخته می شوند.

می دانیم که ادراک ما، ادراک حسی، چشم هایمان و گوش هایمان محدود به طیف معینی از طول موج است. صداهایی را که طول موج آنها بلندتر یا کوتاه تر از حد معین باشد، درک نمی کنیم، نه رنگ و نه سایر خصوصیات آن ها را. بنابراین جنیان موجوداتی پنهانی اند که آن گونه که برخی مفسران می گویند در سرزمین ها وجود دارند. اما مقصود قران از فرشته و فرشتگان، تدبیرگران قوای خیر در جهان است.

http://radfun.ir/wp-content/up/HLIC/e7e2a8153797a1ca97f54e45acb114b6.jpg

به این نوشته امتیاز بدهید!

میلاد زارع

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

  • ×